اکت در روانشناسی یا درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد چیست؟

تا به حال چیزی درباره اکت (:ACT:Acceptance and Commitment Therapy) شنیده‌اید؟ می‌دانید که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در روانشناسی چیست؟ این درمان نوعی تراپی فعالیت‌محور است که ریشه‌های آن در درمان‌های رفتاری سنتی و درمان‌های رفتاری شناختی دیده می‌شود. یعنی ازاین روش‌های سنتی الهام و الگو گرفته است. اگر می‌خواهید که به طور دقیق‌تر بدانید اکت در روانشناسی چیست، باید بدانید که در این تراپی بیمار می‌آموزد از رفتارهایی مانند اجتناب، پرهیز و جنگیدن با احساسات درونی‌اش دست بردارد.

در مقابل، می‌پذیرد که احساسات درونی‌اش نتیجه و پاسخی به شرایطی مشخص در زندگی‌ است که نباید جلوی آنها را بگیرد. به عبارت دیگر، مراجعان در روش اکت در روانشناسی شروع به پذیرش مشکلات و سختی‌ها می‌کنند و خود را متعهد می‌نمایند که تغییراتی را در رفتارهای خود به وجود بیاورند. این تغییرات فارغ از مسائلی است که در زندگی‌شان رخ می‌دهد و احساساتی که در قلب‌شان در جریان است.

چه زمانی از اکت در روانشناسی استفاده می‌شود؟

از اکت در روانشناسی استفاده‌های زیادی می‌شود. مثلا برای درمان استرس‌هایی که محیط کار به افراد تحمیل می‌کند، اضطراب اجتماعی که در شخصی پا می‌گیرد، افسردگی، اختلال وسواس فکری-عملی که در زندگی یک فرد به‌وجود می‌آید یا یک فرد که به حالت روان‌پریش درمی‌آید. جالب است بدانید که از روش اکت در روانشناسی برای درمان مشکلاتی نظیر دیابت، ترک مواد مخدر و دردهای مزمن هم کمک می‌گیرند.

باید چه انتظاری از اکت داشته باشید؟

در روش اکت یا همان درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، فرد به کمک روانشناس می‌آموزد که به نداها و حرف‌های درونی خود گوش کند. این حرکت به‌ویژه برای کسانی که دچار حوادث ناگهانی شده‌اند، بسیار مفید واقع می‌شود. در زمینه‌های دیگر مانند مشکلات در روابط عاطفی، معلولیت‌ها و محدودیت‌های جسمانی و موارد دیگر هم می‌توان روی اکت حساب کرد.

در مسیر تغییر رفتار در این درمان، فرد می‌آموزد که در برابر کدام مسائل زندگی‌اش، اقداماتی فوری از خود نشان بدهد و در مقابل کدام موارد هم سکوت کند و همه‌چیز را همان‌طور قبول کند که در حال حاضر هست. اگر مساله‌ و مشکلی از گذشته‌ها حل‌نشده باقی‌مانده است و گوشه‌ای از روان‌تان را آزار می‌دهد، در روش اکت در روانشناسی به کمک رواشناس می‌توانید فکرکردن درباره آن واقعه را کنار بگذارید و آن را از ذهن‌تان خارج کنید.

با پذیرش وضعیت‌های غیرقابل‌تغییر است که یاد می‌گیرید جنگیدن با گذشته و احساسات‌تان را کنار بگذارید و در مقابل، رفتارهایی خوش‌بینانه‌تر و مبتنی بر اعتماد به نفس از خود بروز بدهید. این اعتماد به نفس و خوش‌بینی نتیجه شناخت درست ارزش‌ها و اهداف‌تان خواهد بود.

شیوه عملکرد اکت چیست؟

در روش مبتنی بر تعهد و پذیرش یا همان اکت، فرد قبول می‌کند که کنترل احساسات و تجربه‌های ناخوشایند در بعضی از مواقع نه تنها موثر واقع نمی‌شود، بلکه اثرات نامطلوبی هم به همراه خواهد آورد.علت چیست؟ علت این است که سرکوب احساسات می‌تواند موجبات تولید استرس بیشتر در روح و روان را فراهم کند و در نتیجه، مشکلات چندبرابر شود. اکت در روانشناسی به افراد یاد می‌دهد که شیوه‌های فکری دیگری هم وجود دارد و می‌توان نگاه و تفکر را تغییر داد: برای مثال، از طریق زیستن در زمان حال، ارزش‌ قائل‌شدن برای ارزش‌های شخصی و تعهد به درمان و خوب‌کردن حال خود.

در روش اکت در روانشناسی افراد هم تصمیم به تغییر رفتارهای خود می‌گیرند و هم به‌خوبی می‌آموزند که مشکلات و تجربه‌های روانی‌شان را قبول کنند. این روش باعث می‌شود که فرد به‌تدریج حالت عاطفی و احساسی و رویکردش را نسبت به مسائل تغییر بدهد.

تراپیست‌های روش اکت چه کسانی هستند؟

مددکاران اجتماعی، مشاوران و روانشناسان خبره می‌توانند در پیاده‌سازی روش مبتنی بر پذیرش و تعهد یا همان act به شما کمک کنند. باید بدانید که هیچ رشته یا دوره خاصی برای یادگیری این روش وجود ندارد و مجوزی هم برای مشاوران و روانشناسان این حیطه از جایی صادر نمی‌شود.

کارشناسان و متخصصان از طریق کارگاه‌های آموزشی، کسب تجربه و روش‌های دیگر آموزشی اقدام به یادگیری و کسب اطلاع درباره روش اکت در روانشناسی می‌کنند. یکی از نکات بسیار مهم این است که اگر می‌خواهید اکت را در زندگی امتحان کنید، باید به سراغ متخصصی بروید که با او احساس راحتی دارید. در غیر این صورت، نتایج مثبت و لازم را از درمان دریافت نخواهید کرد.

در آخر

روانشناسی تلاش می‌کند تا از طریق روش‌های مختلف، انسان‌ها را برای داشتن زندگی بهتر و رهاتر یاری کند. متاسفانه این کره خاکی شاهد وجود دردها و مشکلات فراوانی در میان ساکنان خود است. مشکلات و رنج‌هایی که معلوم نیست، ریشه‌کن‌شدن آنها از دنیا اصلا امکان‌پذیر است یا خیر. شاید نتوان در ابعاد کهکشانی و کلان درباره روان انسان‌ها صحبت کرد اما تلاش‌های فردی به سمت تغییر و حرکت‌های مثبت همواره می‌توانند موفقیت آمیز باشند و راحتی فکر و آزادی عمل را به همراه داشته باشند. تا به حال درباره این روش درمانِ اکت چیزی شنیده بودید؟ برداشت‌تان از میزان کاربردی‌بودن آن چیست؟ فکر می‌کنید که روش اکت می‌تواند مفید واقع شود؟

برگرفته از: https://www.psychologytoday.com